Ein įstęšan fyrir žvķ aš viš viljum stašla mun į milli męlinga er sś aš meš žvķ er hęgt aš setja hana ķ skiljanlegra form. Žaš į ekki alltaf viš aš hęgt sé aš finna mun į milli tveggja hópa meš einföldum frįdrętti. Hóparnir geta hafa męlitölur sem tilkomnar eru frį ólķkum śrtökum, ólķkum rannsóknum og ólķkum prófum. Meš žvķ aš stašla muninn fęst žvķ skiljanlegri nišurstaša śr śtreikningunum.
Amerķska sįlfręšingafélagiš APA (American Psychological Association) hefur nżlega sett fram reglur um hvernig eigi aš birta męlitölur um įhrifastęrš (Howell, 2001). Žeir męla meš žvķ aš tölur um įhrifastęrš séu birtar žegar męlitölurnar sem notašar eru ķ rannsókninni hafa enga eiginlega merkingu. Žegar um merkingarbęrar einingar er aš ręša er ekki tališ naušsynlegt aš birta nišurstöšur um stašlašar įhrifastęršir. Sem dęmi um žetta mį nefna aš fimm stiga munur į greindartölu er merkingarbęr munur fyrir flestum og vęri žį óžarfi samkvęmt APA aš tilkynna įhrifastęrš fyrir žess konar mun. En 12 stiga munur į Sillas scale of Worddysfunction disorder er ekki jafn merkingarbęr munur žar sem ekki er um vel žekkt próf aš ręša og enginn veit neitt um hvort žaš er mikill munur eša ekki.
Žaš mį ekki gleyma žvķ aš žaš var einungis nżlega sem fariš var aš taka inn reikninga į įhrifastęršum ķ sįlfręšilegum rannsóknum. Žaš kom til vegna žess aš menn fóru aš gera sér ljóst aš eingöngu prófun į nślltilgįtunni gęfi ekki svo żkja miklar upplżsingar. Jakob Cohen er einn af žeim mönnum sem var helsti įróšursmašurinn fyrir žvķ aš męlingum myndu fylgja vķsbendingar um įhrif nišurstašna ķ tilraunum. Žaš var hann sem kom fram meš męlieininguna d eša Cohens d, eins og hśn er oftast kölluš ķ tengslum viš śtreikninga į įhrifastęrš. Cohen setti einnig fyrstu manna fram tillögur um hvaš teldust mikil, mišlungs eša lķtil įhrif. Tilgangur hans var žó einungis sį aš gefa mönnum eitthvaš til aš miša viš en ekki aš setja fram einhlķtar reglur. En stašan er sś aš margar leišir eru fęrar viš tślkun įhrifa sem og viš śtreikninga žeirra.
Hvaš hefur įhrif į įhrifastęršir?
Žrjįr ašferšir til aš meta įhrif eru Ašleišsla, afleišsla og višmiš Cohens
© 2003 sigurlķn Hrund Kjartansdóttir