Þegar Tukey eftirásamanburður er gerður í SPSS koma upp nokkrar töflur sem hér verður litið stuttlega á.

Til þess að auðvelda túlkun er best að lýsa gögnunum stuttlega. Um er að ræða samanburð á 4 tegundum meðferða við vímuefnanotkun. Meðferðirnar eru eftirfarandi: 1) Biðlisti 2) 12 skrefa meðferð eins og hjá AA samtökunum 3) Hópmeferð þar sem áhersla er á að minnka sjálfskaða 4) Einstaklingsmeferð í anda sálgreiningar. Fylgibreytan vímuefnanotkun var mæld í dögum frá 0-31 sem vímuefna var neytt síðasta mánuðinn.

Fyrsta taflan sem kemur í niðurstöðuglugganum er allsherjar F prófið eða ANOVU tafla. Þessi tafla gefur til kynna hvort F-prófið sé marktækt og því hvort marktækan mun á meðaltölum sé einhvers staðar að finna í líkaninu. Mikilvægustu dálkar töflunnar eru tveir síðustu dálkarnir. Næstsíðasti dálkurinn sýnir F-prófið og síðasti dálkurinn sýnir p-gildið. Hér er P=0,001 sem gefur til kynna að F-prófið er marktækt. Marktækt F-próf bendir til þess að það séu munur á meðaltölum einhversstaðar í líkaninu því nauðsynlegt að líta á eftirásamanburðinn til þess að sjá hvar þessi munurinn liggur.

Næsta tafla sem birtist í niðurstöðuglugganum sýnir einmitt niðurstöðu eftirásamanburðar Tukey. Þar sem Tukey ber öll pör meðaltala saman og hóparnir eru 4 verða samanburðirnir K(K-1/2)=4(4-1/2)=6.

Ef litið er á töfluna má sjá að hún hefur 4 línur. Í fyrstu línu er biðlista hópurinn borinn saman við hina þrjá hópana. Í línu 2 er AA hópurinn borinn samann við hina hópana þrjá. Í línu 3 er svo hópmeðferðin borin saman við hinar meðferðirnar og að lokum er einstaklingsmeðferðin borin saman við hinar þrjár meðferðirnar. Í þessari töflu eru það tveir dálkar sem eru mikilvægastir. Í fyrsta lagi er það dálkur sem ber heitið Mean difference en hann gefur til kynna muninn á meðaltölum hópanna tveggja sem bornir eru saman í hvert skipti. Í öðru lagir er það sig dálkurinn sem gefur upp p-gildið en p gildið gefur eins og áður sagði til kynna hvort F-prófið er marktækt og því hvort það sé marktækur munur á þeim meðaltölum sem borin voru saman.

Ef túlka á eftirfarandi niðurstöður má sjá að 2 sinnum kemur fram marktækur munur á meðaltölum. Í fyrsta lagir er munur á meðalvímuefnaneyslu biðlistahópsins og hópmeðferðar þar sem p=0,01 og í öðru lagi er munur á meðalvímuefnaneyslu AA hópsins og hópmeðferðar þar sem p=0,043.

Ef litið er á síðustu töfluna sem birtist í niðurstöðuglugganum þá sýnir hún á annan hátt fram á hvar þessi marktæki munur liggur. Af töflunni má sjá að hópmeðferðin er sú meðferð sem ber mestan árangur þar sem þeir sem fengu þessa meðferð neyttu vímuefna að meðaltali í 9,1 dag síðasta mánuðinn. Þessi meðferð ber marktækt betri árangur heldur en meðferð á vegum AA þar sem meðaldrykkja var 15,6 dagar síðasta mánuðinn og hún er einnig marktækt betri heldur en biðlistameðferð en þeir neyttu vímuefna 19,4 daga síðasta mánuðinn. Þrátt fyrir að hópmeðferðin sé betri en sálgreining þá er ekki marktækur munur á áhrifum þessara meðferða. Þetta má sjá af því að meðaltöl þeirra eru í sama dálki í töflunni.

Almennt má því túlka niðurstöður Tukey prófsins á þann veg að hópmeðferð sem byggir á því að minnka skaða ber meiri árangur hjá fólki í vímuefnavanda heldur en meðferð sem byggir á 12 skrefum AA samtakanna og á biðlistameðferð.

© 2003 Margrét Aðalheiður Hauksdóttir