Gefum okkur að ætlunin sé að athuga hvort munur sé á launum karlmanna eftir því hvaða stjórnmálaflokk þeir styðja. Við kóðum frumbreytuna stjórnmálaflokkur á eftirfarandi hátt.
Stjórnmálaflokkur | X1 | X2 | X3 |
Sjálfstæðisflokkur | 0 | 0 | 1 |
Framsóknarflokkur | 0 | 1 | 0 |
Samfylking | 1 | 0 | 0 |
Vinstri grænir | 0 | 0 | 0 |
Eins og sést fá Vinstri grænir töluna 0 á öllum breytum sem þýðir að sá flokkur er samanburðarflokkurinn. Í X1 er Samfylkingin borin saman við Vinstri græna þar sem Samfylkingin er eini flokkurinn sem fær töluna 1 á X1. í X2 er Framsóknarflokkurinn borinn saman við Vinstri græna og í X3 er Sjálfstæðisflokkurinn borinn saman við Vinstri græna.
Þegar búið er að reikna niðurstöður með aðfallsgreiningu í SPSS kemur tafla í líkingu við þessa hér að neðan.
Coefficientsa
Model | Óstaðlaðir hallastuðlar B | Std. Error | Staðlaðir hallastuðlar Beta | t | Sig. |
Fasti | 121.851,2 | 4902,671 | 24,854 | ,000 | |
X1b | 37.914,5 | 6933,423 | ,275 | 5,468 | ,000 |
X2c | 94.871,3 | 6933,423 | ,688 | 13,683 | ,000 |
X3d | 152.679,8 | 6933,423 | 1,108 | 22,021 | ,000 |
a: Fylgibreyta: LAUN b: Hallastuðull fyrir staðgengilsbreytu 1 c: Hallastuðull fyrir staðgengilsbreytu 2 d: Hallastuðull fyrir staðgengilsbreytu 3 |
Fastinn er útgangspunkturinn í túlkuninni því hann segir til um meðallaunin í samanburðarhópnum. Það er að segja að fastinn er meðallaunin fyrir stuðningsmenn Vinstri grænna í dæminu okkar. Þetta kemur til vegna þess að Vinstri grænir fá gildið 0 á öllum staðgengilsbreytunum. Hallastuðull fyrir X1 segir til um hversu mikið meðallaun stuðningsmanna Samfylkingar hækka samanborið við stuðningsmenn Vinstri grænna. Meðallaun þeirra eru
Y= a + X1 + X2 + X3
eða
Y= 121851,2 + 37914,5(1) + 94871,3(0) + 152679,8(0)
eða
Y= 121851,2 + 37914,5 = 159765,7 kr.
Á sama hátt segja hallastuðlar X2 og X3 til um hækkun meðallauna stuðningsmanna Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks miðað við meðallaun stuðningsmanna Vinstri grænna. Meðallaun þeirra eru eftirfarandi:
X2: Y= 121851,2 + 94871,3 =216722,5 kr.
X3: Y= 121851,2 + 152679,8 = 274531 kr.
Ef við hefðum haft tilgátu um launamun hefðum við skoðað t-gildin í aðfallsgreiningartöflunni hér að ofan til að athuga hvort marktækur munur væri á launum.
Eins og sést hér að ofan er sáraeinfalt að túlka hallastuðla fyrir staðgengilsbreytur og átta sig á hvað hver staðgengilsbreyta stendur fyrir. Hægt er að fá nákvæmari lýsingu á staðgengilskóðun og dæmi þar sem farið er nánar í kóðun, útreikninga og túlkun annarsstaðar á síðunni.
© 2003 Eva María Ingþórsdóttir