Megináhrif frumbreytu eru áhrifin sem hún hefur að meðaltali á aðrar breytur í rannsókninni Tökum dæmi þar sem skoðuð eru áhrif aldurs á lestur. Frumbreytunni aldur er skipt upp í unga og gamla. Fylgibreytan er lestur þar sem lestur fólks er metinn eftir fjölda réttra orða sem lesin eru við þrenns konar aðstæður – lítil birta, meðal birta og mjög mikil birta. . Gefum okkur það að meðaltöl ungra á lestarprófinu hafi verið 33 stig í lítilli birtu 40 stig í meðal birtu og 37 stig í lítilli birtu; þá er meðaltal ungra 33.6 stig (33 + 40 + 37). Meðaltal gamalla var 10 í lítilli birtu, 20 stig í meðalbirtu og 10 stig í mikilli birtu. Meðaltal gamalla er því 13.3 stig (10 + 20 + 10). Ef við skoðum muninn á milli meðaltala lestarprófsins hjá ungum og gömlum (33.6 og 13.3) og hunsum aðstæðurnar þá erum við að skoða meginhrif aldurs á lestur. Munurinn á þessum meðaltölum er skoðaður með marktektarprófi. Ef prófið reynist marktækt þá er hægt að hafna núlltilgátunni um að enginn munur sé á frammistöðu ungra og gamalla á lestarprófi. Ef samvirkni er til staðar þá dregur það úr gildi túlkunar á meginhrifum þar sem það er erfitt að segja til um áhrif einnar breytu á aðra (í þessu tilfelli áhrif aldurs á lestur) ef stærð áhrifanna fer eftir stigi breytanna. Í okkar dæmi fara t.d. áhrif aldurs á lestur eftir birtuskilyrðum

© 2003 Hafrún Kristjánsdóttir